Değerlendirme

Kurum yöneticileri (müdürler ve/veya müdür yardımcıları) Okula Uyum Programı’nı değerlendirmede çok kaynaktan veri toplamayı esas almalı ve değerlendirme süreçlerini iyi planlamalıdır. Okula Uyum Programı‘nı değerlendirme planına bağlı olarak kurum yöneticilerinin değerlendirme süreci aşağıdaki gibi tasarlanmıştır. Yöneticilerin aşağıdaki adımları yapması durumunda Okula Uyum Programı’nın beklenen etkiyi yaratması mümkün olacaktır. Bu bakımdan yöneticiler öncelik sırasına göre verilen işlemleri yerine getirmelidir. Gerekli olduğu durumlarda bu işlemlere sırasına uygun olarak yeni işlemler eklemeli, kurumu için uygun olmadığını düşündükleri veya uygulanma olanağı görmedikleri işlemleri göz ardı etmelidirler.

Planlama

Okula Uyum Programı değerlendirme sürecinin başlangıç ve bitiş tarihlerini belirleyiniz.

Gerekli görülüyorsa öğrencilerin ihtiyaç analizinin hangi tarihte yapılacağını belirleyiniz. 

İhtiyaç analizi uygulama sürecinde kimlerin görevli olduğunu belirleyiniz.

Okul çalışanlarına Okula Uyum Programı’nı değerlendirme sürecinde kendilerinden neler beklendiği bilgisini veriniz.

Okul çalışanlarına Uyum Programı’na yönelik çalışma sürecini değerlendirmede hangi araçları kullanacaklarını açıklayınız.

Uyum Programı’nın değerlendirme sürecine ilişkin işleri kolaylaştıracak önlemleri alınız.

Uygulama Süreci

Okula Uyum Programı’nın değerlendirmesine yönelik uygulama sürecinin planlandığı şekilde sürdürülüp sürdürülmediği kontrol edilmeli, aksaklıklar var ise anında müdahâle edilerek problemler ertelenmeden çözülmelidir. Aksi hâlde biriken sorunların çözülmesi zorlaşacak değerlendirme süreci istenen sonuçları vermeyecektir. Diğer yandan okul yöneticilerinin Uyum Programı’nın kalitesini kontrol etmeleri için çok sayıda ölçek program kitabında verilmiştir. Bu ölçeklerden ne kadar çoğu kullanılırsa elde edilen bilgiler o derece doğru olacak ve Uyum Programı’nın kalitesi o ölçüde artacaktır. 

  1. Okula  Uyum Programı’nın işleyişini önceden belirlenen planlamaya uygun olarak işleyip işlemediğini kontrol ediniz. Bu amaçla ilgili kademe için hazırlanmış olan “Okula Uyum Programı Uygulama Sürecine İlişkin Yönetici Öz Değerlendirme
  2. Formu”nu işlerin aşamasına uygun olarak kullanınız.
  3. Öğretmenlerden ilgili kademe için hazırlanmış olan “Okul Uyum Programı Uygulama Sürecine İlişkin Öğretmen Öz Değerlendirme Formu”nu, rehber öğretmenlerden “Okula Uyum Programı Uygulama Sürecine İlişkin Rehber Öğretmen Öz Değerlendirme Formu”nu ve velilerden/ebeveynlerden “Okula Uyum Programı Uygulama Sürecine İlişkin Veli/Ebeveyn Öz Değerlendirme Formu”nu doldurmalarını isteyiniz.
  4. Görevlendirilen çalışanların sorumluluklarını yerine getirip getirmediğini kontrol ediniz.
  5. Öğretmen, rehber öğretmen ve velilerin doldurduğu öz değerlendirme formlarını kontrol edip eksik noktaları belirleyerek tamamlanması için gerekli önlemleri alınız ve gerekli talimatları veriniz.
  6. Okula Uyum Programı’nın uygulama süreci sonunda öğretmenlerden öncelikle “Öğrenci Uyumunu Değerlendirme Ölçeği”ni doldurmalarını isteyiniz. Söz konusu ölçek ihtiyaç analizi amacıyla ön test olarak uygulandı ise ön test uygulama verileri ile süreç sonunda elde edilen verileri karşılaştırınız.
  7. Gerekli görüldüğünde ve mümkün olan durumlarda öğretmenlerden “Okula Uyum Programı Kazanımları İçin Öğrenci Gözlem Formu Dereceleme Ölçeği”ni süreçteki gözlemlerine dayanarak doldurmalarını isteyiniz.
  8. “Okula Uyum Programı’na Yönelik Yönetici Memnuniyet Anketi”ni kendiniz doldurunuz.
  9. Yönetici yardımcılarından “Okula Uyum Programı’na Yönelik Yönetici Memnuniyet Anketi”ni doldurmalarını isteyiniz.
  10. Öğretmenlerden “Okula Uyum Programı’na Yönelik Öğretmen Memnuniyet Anketi”ni doldurmalarını isteyiniz.
  11. Rehber Öğretmenlerden “Okula Uyum Programı’na Yönelik Rehber Öğretmen Memnuniyet Anketi”ni doldurmalarını isteyiniz.
  12. Yönetici yardımcılarından veya öğretmenlerden “Okula  Uyum Programı’na Yönelik Veli /Ebeveyn Memnuniyet Anketi”ni ailelere uygulamasını isteyiniz.
  13. Okula  Uyum Programı’nı değerlendirmelerin önceden belirlenen planlamaya uygun olarak işleyip işlemediğini kontrol etmek için ilgili kademe için hazırlanan“Okual Uyum Programı Uygulama Sürecine İlişkin Yönetici Öz Değerlendirme Formu”nun eksik kalan kısımlarını tamamlayınız.

Verilerin Analizi

Kurum yöneticilerinin Okul Öncesi Uyum Programı’nı değerlendirmek için topladığı veriler yöneticinin kendisi, yönetici yardımcıları veya yönetici tarafından görevlendirilen öğretmenler tarafından gerçekleştirilecektir. Aşağıdaki adımlara uyularak elde edilen veriler analiz edilebilir.

  1. Okula Uyum Programı Uygulama Sürecine İlişkin Yönetici Öz Değerlendirme Formunu yönergede verilen değerlendirme açıklamasına uygun olarak değerlendiriniz.
  2. Okula Uyum Programı Uygulama Sürecine İlişkin Öğretmen Öz Değerlendirme Formunu yönergede verilen değerlendirme açıklamasına uygun olarak değerlendiriniz.
  3. Okula Uyum Programı Uygulama Sürecine İlişkin Veli/Ebeveyn Öz Değerlendirme Formunu yönergede verilen değerlendirme açıklamasına uygun olarak değerlendiriniz.
  4. Çocuk/Öğrenci Uyumunu Değerlendirme Ölçeğini yönergesinde verilen değerlendirme açıklamasına uygun olarak değerlendiriniz. 
  5. Okula Uyum Programı Kazanımları İçin Öğrenci Gözlem Formu Dereceleme Ölçeğini yönergesinden verilen değerlendirme açıklamasına uygun olarak değerlendiriniz.
  6. Okula Uyum Programı’na Yönelik Yönetici Memnuniyet Anketini yönergesinde verilen değerlendirme açıklamasına uygun olarak değerlendiriniz.
  7. Okula Uyum Programı’na Yönelik Öğretmen Memnuniyet Anketini yönergesinde verilen açıklamalara uygun olarak değerlendiriniz.
  8. Okula Uyum Programı’na Yönelik Veli /Ebeveyn Memnuniyet Anketini yönergesinde verilen değerlendirme açıklamalarına uygun olarak değerlendiriniz.

Sonuçların Rapor Hâline Getirilmesi

Yöneticiler, Okul Öncesi Uyum Programı’na yönelik paydaşlardan gelen verilere ilişkin sonuçları öncelikle ayrı ayrı yorumlayacak ardından tüm bilgiler birleştirerek Program’ın genel değerlendirilmesini yapacaklardır.

Değerlendirme sonuçları Okula Uyum Programı’nın farklı yönlerine (içerik, uygulama, ölçme ve değerlendirme araçları vb.) ilişkin bilgiler verecek şekilde ve paydaşların görüş ve algılarını ayrı ayrı yansıtacak şekilde rapor edilecektir. 

  1. Öğrencilerin kazanımlara erişim düzeylerinin her alt alanda ve genelde, % 60’tan yüksek olup olmadığını kontrol ederek raporlayınız. Düşük performansları ve gözlenen gerekçeleri belirtiniz. 
  2. Yönetici, öğretmen ve velilerin öz değerlendirme sürecinde görevlerinin % 60 veya daha fazlasını yapıp yapmadığını kontrol ederek raporlayınız. Var ise eksik bırakılan veya yerine getirilemeyen görevleri ve gözlenen gerekçelerini belirtiniz. 
  3. Yönetici, öğretmen ve velilerin memnuniyet düzeylerinin % 60 veya daha yüksek olup olmadığını kontrol ederek raporlayınız. Düşük memnuniyet düzeylerini ve gözlenen gerekçeleri belirtiniz. 
  4. Her bir ihtiyaç bazında ve genel olarak öğrencilerin ihtiyaçlarının Uyum Programı sonunda veya dönem başındaki duruma göre önemli düzeyde karşılanıp karşılanmadığını kontrol ederek raporlayınız. Program’ın ihtiyaçları karşılama düzeyi düşük bulunmuşsa bu durumun olası nedenlerini belirtiniz. 
  5. Her bir ölçme işlemiyle elde edilen verilere ilişkin mutlak başarı yüzdelerinin ortalamasını hesaplayınız. Bu ortalama 100 üzerinden 60 veya 60’tan daha yüksek bir değer ise Program’ın etkili olduğu yorumunu aksi hâlde Program’ın gözden geçirilmesi gerektiği yorumunu yapabilirsiniz.

Değerlendirme Sonuçlarının Paylaşımı

Söz konusu rapor MEB, öğretmenler, veliler, öğrenciler ve uygun görülen diğer paydaşlarla paylaşılabilir. Kurum yöneticileri, Okula Uyum Programı’na ilişkin değerlendirme sonuçlarını yapılan işlemler, ulaşılan sonuçlar ve alınan kararları kapsayan bir rapor hâline getirerek uygun görülen paydaşlarla web ortamında paylaşabilirler.